دربارۀ سه‌نقطه و کاربردهای سه‌نقطه

نگارش علامت سه‌نقطه در فارسی به‌صورت (…) است؛ سه‌تا نقطهٔ بدون فاصله. در این نوشته به انواع کاربردهای اصلی و ضمیمه‌ای علامت سه‌نقطه می‌پردازیم.

۱. به‌جای مطلب حذف‌شده

اگر قصد داشته باشیم قسمتی را از متن کتابی نقل کنیم، برای‌اینکه به مخاطب بفهمانیم بخشی از آن را ذکر نکرده‌ایم، از علامت سه‌نقطه استفاده می‌کنیم. دلیل ذکرنشدن می‌تواند ناخوانابودن متن، ناتمام‌بودن سخن یا حذف عمدی باشد.

… نیرویِ ویرانگریِ درونیِ طبیعت بشر هرگاه با مسئلۀ دشواری رو‌به‌رو می‌شویم که حل آنْ دورهٔ عمل طولانی‌مدتی می‌طلبد، برایمان کاری می‌کند که درواقع به نفعمان است.

(استیون پرسفیلد، نبرد هنرمند)

کتابخانه در خیابان … قرار دارد.

۲. ادامۀ مطلب

گاهی سه‌نقطه به‌جای کلمهٔ «غیره» استفاده می‌شود.

نوشتن نامه‌های افشاگرانۀ تب‌آلود دربارۀ «خطاکاری» همکاران، همسایه‌ها و… تبدیل به بخش جدایی‌ناپذیری از فرهنگ سیاسی در تمامی سطوح جامعه شده بود.

(پیتر فین و پترا کووی، ادبیات علیه استبداد)

عاقبت یه روزی می‌‎رسه که پولامونو که جمع کردیم اون‌قدر می‌شه که می‌تونیم یه خونۀ کوچیک بخریم، با یکی دو هکتار زمین و یه گاو شیرده و چند تا خوک و…

(جان استاین‌بک، موش‌ها و آدم‌ها)

۳. مکث طولانی

بیشترین مصداق این کاربرد در نمایشنامه‌ها و فیلم‌نامه‌هاست.

من… من زندگی را دریدم. زندگی خودم را؛ اما هیچ زندگی‌ای را آبستن نشدم. اوه، دیه‌گو… من قادر نبودم از بذر تو گنجی بسازم.

(پینو کاکوچی، زنده‌باد زندگی)

بودن یا نبودن؟ مسئله این است! آیا شریف‌تر آن است که ضربات و لطمات روزگار نامساعد را متحمل شویم و یا آنکه سلاح نبرد به دست گرفته با انبوه مشکلات بجنگیم تا آن ناگواری‌ها را از میان برداریم؟ مردن… خفتن… همین و بس؟

(ویلیام شکسپیر، هملت)

نکته‌ها و ریزه‌کاری‌های علامت سه‌نقطه

• هنگام استفاده از سه‌نقطه، واژهٔ غیره را به کار نمی‌بریم. «و غیره…» نادرست است.
• در علامت سه‌نقطه، نقطه‌ها بدون فاصله از یکدیگر می‌آیند.
• در علامت‌گذاری نباید سلیقه‌ای عمل کنیم؛ بیشتر یا کمتر از سه نقطه پذیرفته نیست.