امیرعلی حسینی 24 posts 0 comments

نشانهٔ نگارشی پرانتز که به آن هلال و کمانک هم می‌گویند، علامتی برای توضیح‌دادن است. توضیحاتی را که با اصلِ محتوای نوشته مرتبط است، معمولاً بین دو ویرگول می‌گذاریم؛ اما توضیحاتی را که از اصل نوشته دور هستند، میان پرانتز می‌گذاریم. در این…
ادامۀ مطلب ...

نقطه کوچک‌ترین اثر سایش قلم روی کاغذ است؛ اما بلند‌ترین مکث را در خوانش ایجاد می‌کند. این نشانه ساده‌ترین نشانهٔ نگارشی است و کاربردهای ضمیمه‌ای گوناگونی دارد. شناخته‌شده‌ترین و مهم‌ترین کاربرد نقطه در پایان جمله‌های خبری است. در این…
ادامۀ مطلب ...

ویرگول در نشانه‌گذاری هم برکت بوده است و هم لعنت! برکت داشته چون برای زبان اثربخش و کارآمد است؛ لعنت داشته چون بگومگوها و دردسرهای زیادی آفریده است. ویرگول واژه‌ای فرانسوی و کاما واژه‌ای انگلیسی است که برابر آن را در فارسی واوَک و درنگ‌نما…
ادامۀ مطلب ...

ضمیرها جانشین اسم یا گروه اسمی‌اند و نقش آن‌ها را می‌پذیرند. این ضمیرها انواع متعددی دارند و بسته به نوعشان ممکن است صورت‌های نوشتاری گوناگونی نیز داشته باشند. در این مطلب به ضمیرهای ملکی و مفعولی می‌پردازیم که دستورنویسان فارسی اخیراً…
ادامۀ مطلب ...

ترکیب‌ها در زبان فارسی با کسرۀ اضافه به هم جوش می‌خورند؛ مانند غربِ وحشی، مردِ عمل و طعمِ قهوه. خیلی اوقات کسره را می‌دزدیم و آن را درج نمی‌کنیم، مگر زمانی که خواندن ترکیب بدون کسره ابهام‌آمیز باشد. نوشتن کسرۀ اضافه در واژه‌هایی که…
ادامۀ مطلب ...

زبان عربی برای فارسی، هم نعمت داشته است و هم آفت. نعمت از این نظر که گاوصندوق‌های واژگانش را پر کرده و آفت از این نظر که ساختار خودش را بر فارسی غالب کرده است. دنیای زبان‌ها مثل یک بازار چارسوی بزرگ است، هر زبان حجرهٔ خودش را دارد و…
ادامۀ مطلب ...

یادگیری شیوهٔ درست‌نویسی «ه» در واژه‌ها و ترکیب‌ها می‌تواند بغرنج باشد؛ چون «ه» بسته‌ به نحوهٔ تلفظ می‌تواند آوای متفاوتی داشته باشد؛ همچنین آواهای متفاوت «ه» یعنی رسم‌های ترکیب و نوشتاری متفاوت. رسم‌نشناسی منجر می‌شود به انواع غلط‌نویسی…
ادامۀ مطلب ...

نشانه‌های نگارشی در نوشتن مثل تابلو‌های راهنما در رانندگی‌اند؛ نمی‌گذارند خواننده راهش به بیراهه و نهایتاً پرتگاه بکشد! از بین همۀ نشانه‌های نگارشی، هشت‌تا از بقیه پرکارترند. هرکدام را در مقاله‌ای جدا بررسی خواهیم کرد.در این مقاله، خالِ…
ادامۀ مطلب ...

قسمت دوم: غلط‌های انشایی وقتی راه‌ورسم زبان را نشناسیم، ناخواسته از سنت‌های زبان فاصله می‌گیریم و هنجارشکنی می‌کنیم. همین هنجارشکنی‌ها زمینه‌چین ورود خطاهای انشایی به نوشته‌ها می‌شوند. این خطاها گاهی ناشی از دستکاری در ساختمان واژه یا…
ادامۀ مطلب ...

کلمات دواملایی سردستۀ نایکدستی‌اند و مصیبت‌بار. پرسش‌های گیج‌کننده‌ای مثل «دکترا درست است یا دکتری» زاییدۀ همین کلمات است. نایکدستی‌ها مثل گردوغبار بر خط می‌نشینند و آنچه به ما در گردگیری خط کمک می‌کند، فرهنگ املاییِ «فرهنگستان زبان و ادب…
ادامۀ مطلب ...