شیوهٔ نوشتن درست «ه» را میتوان بر اساس تلفظشدن (ادا شدن) یا تلفظ نشدن (ادا نشدن) آنها در واژهها بررسی کرد. همواره در نوشتهها میبینیم که این حرف به درستی نوشته نشده است؛ در این مقاله بهصورت کاملاً ساده و کاربردی شیوهٔ درستنویسی «ه» را بیان میکنیم.
-
«ه» غیرملفوظ
✅ در واژههایی همچون «لاله» و «علاقه» که «ه» غیرملفوظ وجود دارد، نباید به جزء بعدی خود وصل شود؛ برای نمونه: علاقهمند، بهرهمند، لالهگون...
-
«ه» بیان حرکت
✅ واژههایی که به «ه» بیان حرکت ختم میشوند، همچون «تشنه» و «نخبه» اگر به «ان» و «ی» اضافه شوند، با واج میانجی «گ» همراه میشوند؛ برای نمونه: تشنگی، نخبگان...
✱اگر این واژهها در نقش موصوف و صفت باشند، از «ی» میانجی استفاده میکنیم؛ مانند: برنامهٔ درازمدت، خانهٔ ما...
خوب است بدانیم که «ء» شکل کوتاهشدهٔ «ی» است. (براساس مصوبات فرهنگستان زبان و ادب فارسی «ی» میانجی باید به همین شکل نوشته شود.)
-
«ه» ملفوظ
✅ هرگاه بعد از «ه» ملفوظ در واژههایی همچون «چاه» و «گروه» حرفی باشد، به جزء بعدی خود وصل میشود؛ برای نمونه: چاهی، گروهی، توجّهی...
روی صفحهکلید یا کیبورد با فشردن دکمههای ترکیبی shift+g نشانۀ «ی میانجی» را تایپ کنید.
📖کتاب راهنمای ویراستاری و درستنویسی از دکتر ذوالفقاری📖
📖راهنمای دستورخط فارسی، مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی📖